Jan Kochanowski w „Trenie IV”, wchodzącym w zbiór dziewiętnastu utworów powstałych po śmierci jego dziecka, Urszulki, kieruje swój żal do spersonifikowanej Śmierci, którą obwinia o utratę córeczki. Występuje w roli cierpiącego ojca, widać w nim ogrom swojego bólu. Choć dotyczy historii poety z szesnastego wieku, tren ma wartość uniwersalną.
Jan Kochanowski był wybitnym poetą polskiego renesansu. Jego fraszki i pieśni na stałe wpisały się do kanonu arcydzieł poezji polskiej. Po śmierci ukochanej córeczki dwuipółletniej Urszulki postanowił ukoić żal cyklem dziewiętnastu „Trenów” wydanych w 1580. W trzecim wierszu zbioru zwraca się bezpośrednio do zmarłego dziecka.
Wiersz „Iliada” autorstwa Jana Lechonia pochodzi z wydanego w 1945 roku tomiku poezji „Aria z kurantem”, w całości poświęconemu dziełom o motywach mitologicznych. Utwór ten nie tylko tytułem, ale i treścią nawiązuje do twórczości Homera, greckiego pieśniarza i epika. Poeta porównuje w nim historię mitycznej Troi z dziejami Warszawy podczas II Wojny Światowej.
Wiersz „Herostrates” autorstwa Jana Lechonia pochodzi z wydanego w 1920 roku debiutanckiego tomiku poezji „Karmazynowy poemat”. Stanowi on manifest nowej literatury, zrywa z romantyczną konwencją i patriotycznymi tematami. Ze względu na poruszaną tematykę i refleksję nad panującą w kraju sytuacją, utwór można uznać za programowe dzieło artysty.
W drugim utworze cyklu „Trenów” Jan Kochanowski kontynuuje część exordium, czyli określenia przyczyn swojego bólu. Mówi więc o śmierci niespełna trzyletniej córeczki Urszulki. Poeta ukazuje dalej swój ból i nieodżałowanie radości, którą miała sprawiać mu pociecha.
Wiersz „Rzym” autorstwa Juliusza Słowackiego powstał podczas jednej z wypraw autora – podróży do tytułowego Rzymu. Utwór porusza tematykę przemijania, nieuchronnego upływu czasu. Autor zawiera w nim swoje spostrzeżenia i przemyślenia na temat „wiecznego miasta”, którego potęga, mimo swojego przydomka, dawno już zgasła.
Wiersz „Do Matki” autorstwa Juliusza Słowackiego powstał w okresie, w którym poeta przebywał na emigracji. W tym czasie dużo korespondował z najbliższą mu osobą, czyli właśnie matką, Salomeą Słowacką, która jako jedyna rozumiała problemy osamotnionego artysty żyjącego w obcym mu kraju. Utwór porusza problematykę głębokiej samotności oraz towarzyszącej jej tęsknoty za rodziną i ojczyzną.
Wiersz „Uspokojenie” autorstwa Juliusza Słowackiego powstał w 1844 roku jako próba ostudzenia przeciwników rewolucji. Utwór napisany jest w duchu filozofii genezyjskiej – opracowanego przez poetę poglądu opierającego się na ciągłym odradzaniu w nowych, coraz doskonalszych formach. Można w nim znaleźć wiele odwołań do wydarzeń historycznych.
Wiersz „Chmury” autorstwa Juliusza Słowackiego powstał 21 lipca 1835 roku podczas pobytu poety w Szwajcarii obejmującego lata od końca 1832 roku do początku 1836. W tym czasie artysta napisał zaledwie sześć wierszy, z czego dwa z nich, „Stokrótki” i właśnie „Chmury” powstały tego samego dnia – pierwszy z nich rano, a drugi wieczorem. Utwór ten jest romantycznym opisem stanu ducha wybitnej jednostki, która z zachwytem podziwia zachmurzone niebo.
Wiersz „Pogrzeb kapitana Meyznera” Juliusza Słowackiego powstał 30 października 1841 roku w Paryżu, 9 dni po śmierci tytułowego kapitana Józefa Meyznera – uczestnika powstania listopadowego przebywającego na emigracji. Poeta opisał w swym utworze wydarzenia poprzedzające pogrzeb tej postaci, które były niezwykle istotne dla polskich emigrantów. Wiersz opublikowano w „Głosie Wielkopolskim” cztery lata później.
Wiersz „Bo to jest wieszcza najjaśniejsza chwała…” autorstwa Juliusza Słowackiego pochodzi z wydanego w 1909 roku tomiku „Dzieła Juliusza Słowackiego tom I”. Nie posiada odrębnego tytułu, znany jest pod incipitem pochodzącym z pierwszego wersu tekstu. Utwór porusza problematykę samotnego życia poety, tułającego się po świecie w poszukiwaniu czytelników.
Utwór jest pierwszym otwierającym cykl dziewiętnastu „Trenów” Jana Kochanowskiego. Co nietypowe, poświęcił go zmarłej córce, Urszulce. Wspomina o niej wielokrotnie w treści, jak i w dedykacji poprzedzającej zbiór. „Tren I” wprowadza odbiorcę w atmosferę rozpaczy i żalu ojcowskiego po śmierci dziecka. Przedstawia się nie tylko jako rodzica, ale i poety filozofa, który przechodzi kryzys wartości.